La chanteuse kabyle Chrifa est décédée

19
570

CULTURE (Tamurt) – La célèbre chanteuse Kabyle, Chrifa, n’est plus de ce monde. Elle est décédée hier soir chez elle à la ville d’Alger. La nouvelle a fait le tour de la Kabylie quelques minutes après. La tristesse a envahi la région. Chrifa, âgée de 86 ans, a lutté longtemps contre la maladie chez elle. Elle était alitée sans que personne ne se soucie d’elle.

De son vrai nom Ouardia Bouchemlal, elle est née le 9 janvier 1926 au village Aït Halla, localité d’Ilmayen, ; région de Bordj Bou Arreridj. Elle avait tout juste 14 ans lorsqu’elle a commencé à chanter aux débuts des années 1940. Sa voix unique et son talent artistique lui ont permis de s’imposer à la radio algérienne. Depuis elle ne s’est pas arrêté de chanter.
Abka Wala Khir Ay Akbou , Aya Zerzour ,Azwaw, Abka Wala Khir Ay Akbou , Aya Zerzour ,Azwaw, …et tant d’autres chansons Kabyles composées par Na Chrifa ont marqué toutes la génération du siècle dernier.

Ses mélodies retentissent même à ce jour en Kabylie. Les dures conditions de vie ont marqué la vie de Chrifa, à l’image de toutes les chanteuses Kabyles.
Son enterrement est prévu pour ce samedi dans son village natal d’Ilmayen à Bordj Bou Arreridj. Pour rappel, le régime de Benbella puis celui de Bouemdièe ont interdit les chansons de Chrifa à la radio et à la télévision Algérienne. Ils lui ont exigé de chanter en arabe ce que Na Chrifa a refusé bien évidemment.

Saïd F

19 Commentaires

  1. ad felass yaafou rebi, une merveilleuse voix qui restera poiur toujours dans le riche répertoire de la chanson Kabyle

    • Ur ẓriɣ ara ma wigi n n isemlen n wagrag  » site internet  » d iqbayliyen neɣ d les gitans ? ur ten-ikcim ara yḥir akw akken ad arun neɣ ad meslayen tameslayt nsen akken iwata. Waqila d wid n cḍaḥ D ṛdaḥ kan; ay-usan id aɣ-d-igwran d tsuta deg i teɣba cetla !!!.

      Aru-t tamaziɣt akken as-ttazal s ifasen nwen d wallaɣ nwen ( a ttuɣal d ttunṣibt) oficielle, nebla jedd-nsen, n wigi iɣ-yaran nettfeẓ imeslayen nesxarbubuc ur tban d ttira di  » fesse-book  »

      Tura di tmiḍi tis-21 (lqarn wis 21) aẓeṭa n isemlen (la toile d’internet) nezmer ad nezdem (télécharger) anasiw (clavier) d ttnefiḍin n tira n Tifinaɣ neɣ Latin amaziɣ (les fontes ou polices d’écriture amazigh).

      Mjajit-as i  » facebook  » akken ad yačaṛ d ttira n tmaẓiɣt,
      Igduden nniḍen kecmen di Tṛad n tira (guerre d’écriture).

      d awal kan i d-yewwin wayeḍ.

      • Azul. A propos du clavier Tifinagh ou Latin, j’ai essayé maintes fois de le télécharger, en vain. Votre aide sera la bienvenue. Tannemirt.

        • Azul fell-ak a JUGURTHA,

          [Ad tan din γur-ek waqdac-ayi->https://www.youtube.com/watch?v=quMjytBeHE0]

          Ssarameγ d ayen wuγuf ara tafeṭ.
          Akken ula d keč ad tissineṭ ad taruṭ s teqbaylit.

          Mayella wayen trid n iṭen, aru-iyi-d.

          {{Amezzay}}

  2. ——————————————–
    Mas Ubizar
    Aɛzzi i twacult Nna Crifa d tin inaẓuṛen

    Mlalaɣ-d asebtar-agi n facebook, Frefcen-iyi imeslayen ur ẓriɣ amek ar d-iniɣ awal, i mi sliɣ tewweḍ andda ara n aweḍ Nna Crifa. ass-a n Sem (L’ǧemɛa ) 13 di Meɣres 2014,ɣaf 22h 21mn. Nna Crifa, Taɛssast taḥarrazt n ccna aqbayli, Tameɣnast tameɣṛast n izarfan n tmeṭṭut, Tallist tamagdayt (Hummaniste démocrate), Tamusnawt n ccna aqbuṛ n teqbaylit, Taggagt (intellectuelle) d-yewwi-n abrid n imenza nnaɣ .

    Nna Crifa ɣas ur d-ffiɣ ara di tseddawit, maca, d acu i taseddawit ? ma mači d tin n Ṣukrat n Aguṛa n yegrigiyen Ṣukrat izerɛen tamusni deg zenqan n Athenes, neɣ n Terance Amaziɣ d-yeseknen azal n wemdan ass-mi deg yiwet n tallit, kra n yegduden tetten wiyaḍ.
    Taseddawit n tfuɣalt n Yucef Uqasi d Uwejɛud, d Bachir Amellaḥ d wiyaḍ.

    D acu i tasddawit ? ma mači d taddart andda tuzzel tmusni d talsit (humanisme) taddart deg tlul tugdut, d-ǧǧan imezwura nnaɣ.
    Nna Crifa i tt-id sekren d adrar, adrar n tirugza d nnif , maca adrar yettwasen s i zik yuɣ tismin di medden, andda yal acengu yekkat a t-yar ddaw iḍaṛṛen-is s yinnan-is.

    Adrar d-yurwen Nna Crifa i yefkan Laɛnaya i Utumert n imweḥden (Iben Toumert des Al-Mouhand), Utumert igedlen (interdit) Ccna i yezwawen yuɣ lḥal di tallit-is andda yufa allalen n uẓawan a ten-yeṣṛɣ , yuɣal uẓawan d l’ḥram di Tmurt n yezwawen.

    Utumert d agllid agdal n uẓawan n yezwawen (le Roi de l’interdit de la musique en Kabylie).
    Utumert agllid n tneslemt yerran d l’ɛib aẓawan ar mi s-yesbub tacmatt d l’ɛaṛ andda s kra nwin tirefden ur t-ttnasaben medden, neɣ ahat a t-arren d Akli neɣ as ḥekmen s nefyan (éxile).
    Maca ddunit ɣezzifet, hrawet yarna tettezzi iṭij iɣelli yettlal tṛuḥ tallit tusa-d tayeḍ ,
    Tusa-d tallit Nna Crifa yellan ger tmezwura d imezwura yaṛẓan asalu, yeksen aɛjaṛ , icergen iḥuyak, d l’ḥajab akken tijeǧǧigin ad magrent iṭij akken ad fsun-t tafsut icennun s cnawi :

    – Al-anxṭeb ur nuyis newweḍ s adrar n at Wɣlis

    – A Ccix Aḥddad

    – Bqa ɛla-xir ayaqbu artg…

    Tanmirt a Nna Crifa

    Mi sliɣ uliw yarfa nahtant-iyi tlufa—–mači d menwal i yeḍran

    L’mut s zik testufa mi tnuda tufa ——tekkat am seffud yarɣan

    Tekkr-d d l’ḥif i d yaḥfa tucbiḥt n Ṣsifa —– d Tanifit medden akkw ẓran

    Tura abaɣur d ayen ikfa tewwit Nna Crifa —– Zzhu tmaɣra aṛzag am qeḍran.

    Ayen s i telliḍ di tudert a ttidireḍ yis yidnaɣ

    I Nna Crifa d ttwacult-is a dɣa tawacult inaẓuṛen d imaziɣen andda ma llan.

    Ubizar

    • Nna Crifa t-erfed asafru akken Fadha n-Sumer t erfeḍ lfuci.

      Akan issina Lahlou » Crifa t cawiqan, ɣas ulis y ihzen, tafat imaziɣen »

      Rrehma Rrebi felas.

  3. Fellass yaafou rebi,que les portes du paradis lui soient ouvertes.

    En tout les cas si les kabyles veulent lui êtres reconnaissant,cotisons en envoyant ces cotisations vers le
    GPK qui transmettra pour lui ériger une très belle tombe toute de marbre que nous garderons d’elle comme ultime souvenir pour nos pèlerinages dans sa région.

  4. Sinceres condoleances ana chrifa. Voici ce qu’elle disait le 11 Mars 2014: «Je suis abandonnée»
    Je suis vieille. Je ne sers plus à rien. Voilà pourquoi personne ne cherche après moi.
    Je vous dis qu’hormis quelques coups de téléphone, personne ne se donne la peine de venir me voir. Pourtant, j’ai tant besoin de voir mes amis et ceux qui apprécient mes chansons. Je me sens vraiment seule et abandonnée. Voilà comment ma vieillesse se passe.
    A présent, je suis une véritable SDF. Je suis partout et nulle part. C’est ma famille du bled qui est venue à mon secours, L’endroit où je réside actuellement est très retiré. Je suis coupée du reste du monde.Même ceux avec qui j’ai partagé des joies et des peines m’ont oubliée. J’étais orpheline. La personne qui m’élevait a fait de moi une bergère.
    Le jour de son enterrement, ils viendront en masse avec des bouquets de fleurs pour raconter leur sale besogne, et même pleurer sur ana Chrifa, elle n’a besoin de personne maintenant, foutez lui la paix.

  5. {{Tiγri n tmeṭṭut – Qaεlaxir a nna Crifa!}}

    {“Qaεlaxir a Yaqbu
    Wi setḥan yeṭṭef imi-is
    Mi kfan leḥbab d wid nteddu
    Ğğan-aγ netru
    Kulwa yelha d yiman-is …” – {{Qaεlaxir a Yaqbu}} }

    Nna Crifa, ad iyer Rebbi awal-iw fell-as d afsas, d tacennayt i yezzuznen temẓi-w d temγer-iw s tuγac (awal d ṣda) d taγect-is.

    D acu i yettaγect nni, d wanamek teddewir seyyes akken m’ara tcennu!

    D zhu timmad-is i wmeẓẓuγ!

    Amedya:

    {“A leεyun n ṭṭir
    Yuli wass sbaḥ lxir” {{- A leεyun n ṭṭir}} }

    Acu i d ṣdat nni i γef teggar afus, ad iḥir bunadem anisi i yas-ed-ttasent, neγ aniwi i yas-ent-id-ittaken, …

    Γef akken i d-tεawwaden imezwura, qqaren-ed Muḥend Wemḥend – yakan am netta, am Sliman Azem – yiwn n was d ussan n Rebbi, ibedd-as-ed lxelq, inna-yas (neγ issextar-it):

    “Nek ad ssefruγ, kečč mmeslay, neγ nek ad mmeslayeγ, kečč ssefru!

    Irra-yas Muḥend Wemḥend, inna-yas:

    “Kečč ssefru, nek ad mmeslayeγ”.

    Ihi deg assen, ayen i yed-itmeslay Muḥend Wemḥend ituffuγ-ed d isefra: Maci d ameslay i yetmeslay, d asefru i yessefray!

    Akken ladγa i yella lḥal d nna Crifa: Ad teṭleq i taγect-is, ad ttufuγent ṣdawit s yiman-nsent!

    “Akken tettara nnefs i yed-ttufuγent sdawit”, ad ikker urumi. A kem-iyer Rebbi lğennet a Nna Crifa!

    Mayella d ayen iεnan imeslayen, nna Crifa, tessefra γef ayen iceγlen liḥala n tmeṭṭut deg wakkud-is / zman-is. Tecna γef iγeblan, zhu d lferḥ n tullas deg yiwen n lawan ideg teḥreṣ teswiεt γef tmeṭṭut ad tessaεlay taγect-is.

    {“Dduklent-iyi rebεa tlufa
    Afewwad-iw yerḥa
    Ini a syadi aqli d (t)ameḥbus” – {{Qaεlaxir a Yaqbu} }}

    Ula d (t) n tewtemt tekkes-it, akken ad tawi s “taγect n wergaz” γef liḥala ines n tmeṭṭut. Acku tetmeslay I wergaz, neγ i yergazen: “Syadi”

    Tbed s yidis n tmettut, tin ur istahel wergaz i tyuγen, tenna-yas:

    {“Anf-as ad irwu tbaren
    Uqamum n lemḥayen
    Nniγ-am, ruḥ ğğ-it
    Ad irwu rray-is d irit“{{ – Ruḥ ğğ-it} }}

    I wid i kkaten deg lḥerma-s, akken ad as-rren takmamnt i yimi-s, terra-yasen:

    {“Cqan-iyi medden m nnan
    Ul-iw zeddiy am aman
    Wekkelγ-awen Sidi Rebbi
    D lğameε anda tẓallan” – {{« Cqan-i medden m nnan” }} }}

    }
    Akken i yas-qqaren s talmant: “Sie dachte laut“.

    Tenna-d i win iran ad as-isel, s teγzi n taγect, ayen smermuyent tullas d asmermey (txemmiment tullas s tsusmi). Tayi deg yiwet n tama. Deg tayeṭ, tewwi-d d aγen γef liḥala n wergaz.

    “{Wi llan di lγerba meskin
    Yal ass yetxemmim {{– Wi yellan di lγerba}}”}

    Deg tayeṭ tecna daγen γef liḥala n wergaz d tmeṭṭut dduklen, acku akken i yas-inna Dda Lmulud Nait Mεemmer: “Tameṭṭut d wergaz γurneγ (deg tmetti inu) am wayyur d yiṭṭij: tmeẓran yal ass, meεna muḥal mlalen yiwn n wass”

    {“Ur iyi-nnuγ, ur-iyi tlaεi
    Rebbi yeεlem yetwali
    Iğğa-iyi, iğğa arraw-is
    Yeεceq zzin lεali – {{Sut Wertilan”} }}

    Ruḥ di laman n Nna Crifa. Siwd-as azul i win wukkid yecnan yiden: [A yaẓerẓur->http://www.wat.tv/audio/brahim-izri-azerzur-duo-avec-50fxr_2jpet_.html]

    {{Amezzay}}

    Rt lbal nwen: Kra n tuγac i yezzuzne temẓi-w d temγer-iw.

    1. Sut cbuḥ
    2. Awin iqlen d abeḥri
    3. Dacu ara d iniγ
    4. Sers i waln-im
    5. Wi llan di lγerba
    6. Tameγra
    7. A yazwaw
    8. Mebruk lferḥ
    9. Nusa-d a nγenni
    10. Siwl-as
    11. Texdeεt-iyi
    12. Ad iniγ ṣṣeḥ
    13. Llah, llah
    14. Qahwaği
    15. Wis yennan
    16. Alaṭif
    17. Akken i as-yehwa
    18. Truḥ
    19. Ay temleḥ
    20. Ayen Txedmem
    21. Debret
    22. Zzin-ik
    23. Idurar
    24. Acewiq
    25. Σuhdeγ ur fkiγ laman
    26. A tamγart sεu leεqel
    27. A yaẓerẓur
    28. A yemma yemma
    29. A zzin arqaq
    30. Lwerd ifires
    31. A yass lḥed
    32. A yisli, a tislit
    33. Yelsa-d tacacit
    34. Leεyun n ṭṭir
    35. Nek d rray-iw a yneẓra
    36. Ruḥ ğğ-it
    37. Sut cbuḥ, tiziri truḥ
    38. Sniwa n yifenğalen
    39. Leεyun n ṭṭir
    40. Cqan-iyi medden

  6. Mes condoleances a sa famille.
    Malheureusement le pays de khalida faites les sacre de la culture arabe d’ une ville a une autre mais a oublie la culture Amazigh et Kabyle en particulier et laisses des chanteuses comme Cherifa mourir dans la misere.

    • salut mon lion t’a bien parler franchement je te dis agma izem n’djerdjer chapeau heureusement il ya encore des gens qui resonne comme mon frere IZEM.

  7. ellah irahmek je t ‘adore tu as animimé tous les mariages de ma famille kezim repose en paix khalti cheriffa je garde une belle photo ensembles toi et moi je
    t aime repose en paix amel kezim

  8. elleh irahmek je t « adore je t « aime tu animé toute nos fete de mariage a la famille kezim repose en paix amel kezim

  9. Toutes mes condoléances à la famille de na Cherifa la diva et Que dieu l’accueille dans son vaste paradis. Encore une autre source d’inspiration qui s’en va.

LAISSER UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici