Ziɣ tegguni tmettant !

0
249

Ma sefreɣ ɣef ayen id aɣ yuɣen
Tudgi s ljiha‑w tefna
Idurar nedhen yissen
Ṣṣut‑iw anwa ur as nesla ara
‌Xas akka kkawen ifaden
Zrɛeɣ awal yennerna

Tasusmi tɛejjer deg umkan. Tuɣumar n talwit sburent ɛadil n lxuf. Lbaɣa tesgguggem imawen n Yeqbayliyen. Idurar neɣwasen, iɣeẓran qquren, aɣurar n war tudert inecded iman‑is. Selaw yiffer n wassen‑nni. Tacmet tafat n yunyu deg tallit‑nni. Yekrrez unyir n lferḥ yuɣal ureqraq yemekteyed iselwan. Ziɣ Lmut tegguni deg ubrid n At Dwala.

Yettuleqem lbaṭel usɛib
Fellaɣ yuɣal yenerna
Yefɣ‑d seg yimmi n uḥbib
Neɣ aɛdew mi d‑yestufa
Imi tidet teskidib
Ma ad amneɣ allen iw tura?

Akkin imyurar kecmen s annar. Imdanen ttsuɣun sljehd n tuɣac ‑nsen , ccenun cnawi ur nettdum asmih. Leḥmala n wedrim deg ul, aten‑a wejden i lfetna di reḥba n wurar. Dabbex iccereg tignaw. Allen defrent s wallen. Iswi inuda yufa‑t. Tiɣwisin xebcent di tsusmi. Lɛez ur nezdi i umdan lqed, inecded iman‑is. Tikwal rbeḥ yettli‑d deg iḍaren!

Lẓẓayer tehlek tuḍḍen
D aṭan ur nettdawi ṭbib
D afwad‑is i yettwaɣen
Tečča iḥeckulen
La qqazen deg‑s am ṣḍid

Tizi wezu tamedit n wass tekker i lfetna. Ilmeẓyen urif deg ul, lefqɛa ɣef udem , iɛawzen deg iffasen sufɣen‑d zɛaf ‑nsen d kra i d‑mugren. Ijujah n tmerɣiwt rnan i tebrek tebrek. Lemwaji n lemḥan sbaben ɣef twaɣit tiwuɣa. Iragen n txattarin rna i lfewar n lhem lehmum. Tizi yenquqel, yegrawel yixef‑is. Anfiḍ n tzumana yudem ɣef akal. Idim ur nekkew yesenteq anza. Anza yasawel i kra yellan d anza, cwal yuzzel deg iberdan‑is. Ma d tamattant ziɣ deg ubrid n At Dwala i teguni.

Ass‑a lliɣ
I uzekka wissen
Nniɣ‑d ayen ẓriɣ
D wayen ttwaliɣ
Ccfu‑t di targa ma ɣliɣ
D anza‑w awen d‑yesiwlen

Deg unar temɣra tettkemil. Tugdi d cekk ur aten yeksib ḥedd.. lbaraka tella deg wanuz. Lɛali iteddu d urifeg n ticcirt. Win yurgan yufa axalwal wi ccqa ṣbeḥ ma yuffat d ackal? Lɛez ur yennum d ukukru akka id qqaren. Ma d abrid yenjer i wid iḥamlen zhu n tallit.ziɣ di kra n tagnatin rbeḥ deg yiḍaren i yella

Ttadart‑a taddart ina
Deg timsal ur cligen ara
Acu iten iceɣben

Fergani ma ur ileɛab ara
Neɣ mMenad acuɣer akk a
Ixus gar‑asen
Ttun Ferḥat imula
D terwa n cuhada
Ran‑ten d imcumen!

Adrar yeddez s derz n yiḍaren ? Sya d sya ad yettfegid lɣaci. Izem i d‑rebben idurar yeɣli. Akkin ucanen sqibiɛen , wwḍen lmerɣub ‑nsen. Tetwhemeḍ a win ur nessin, tegugmeḍ a win ur nefhim, mi ɣeḍren lbaz deg afriwen‑is. Tawrirt Mussa tereɣraɣ s yemdanen. Ziɣ tammettent teguni‑t deg ubrid n At Dwala.

Akken kan i d‑ texreɣ
Tecɛel times defr‑i
D aɣrib waqila ara mmteɣ
Temṭelt‑iw di lbarani
A yemma yisem i nedheɣ
Lfinga teguni‑yi‑
Anar tura yefreɣ.

Iswi inuda wa akked d wihin yewwed ɣer lmerɣub. Tizlatin yesɣunfuyen ccna numrent ṣwab d lmaɛqul. Arrac ttazalen deg zenqen ddan d ṣda n tjawaqin n tkṛeyas. Ajawaq n sebɛa n tefla kecment ijaniwen, yettṣefir ayen ur yefhim , ziɣ d baba‑ɣayu wukkud yettwenes. Iɣmisen nedhen s lɛez i d yenulfan. Idurar wahmen acu akka i d‑yenulfan . Ziɣ di kra n tagnatin rbeḥ yettili deg iḍaren.

Irgazen wid yettnaɣen
Targit ‑nsen d leftna
Tabratt id‑aɣ d isnebhen
Deg aḍḍu n leqrun i d tedda
Awidak id yeqqimen
Kkset afrag i walen‑nwen
Ad twalim anwi i‑ iḍewren
D atmaten neɣ d at lexla

Zzin yemdanen ɣer wansi i d‑ kkan. Teqqim Tawrirt n Mussa ger irebbi n lwaḥc ma d tasa n tyamett yuzzen nettat tceleḥ. Akkin isɣan nḍen i tignawt. Ayen akken urǧen d lesnin aya wwḍen ɣur‑s. Uɣalen yemdanen ɣer wansi i d‑kkan, yal wa ddehca i d‑yewwi akkid‑s, yal wa leḥzen i t‑id irufqen. Yal wa lḥir i‑ittzehiren deg imezuɣen‑is. Ɛani laɛanya n wadrar tensa? Ɛani irgazen at nnif kfan? Ɛani at rebbi hujren tamurt? Ɛni lawliya ɣaben caxxen? Ziɣ deg ubrid n At Dwala i d tegguni tmattant.

Ferḥat awal me yefri‑t
I d‑ yenna d tidet yeṣfan
Imesdurar n twaɣit
Tawaɣit tezzi‑asen
Ay arrac n tmurt akkit
Ur ttilit d‑ imuknawen

Ifuk wahruḥu deg yiberden. Wid isekṛen s waḍdu ur netthuz turin d wid yenwan dwa deg iɣilifen.Tfuk tezla deg yiberden. Wid yezhen s targit qawsas d wid yenwan qeḍren ad ikkes fad. Kfant tizlatin ur nettdum tallit, wid iceḍḥen i zhir n ddker d wind yenwan yella lfeṛḥ deg tamṭalt. Tekfa tikli s waddud imi yuɣal rbeḥ ɣer iḍaren deg allaɣ teḥbes tcacit. Ziɣ lmut tejemɛa wid ilaqen tessedram wid medlulen.

Xas ḥẹrni rebɛa leḥyuḍ
Xas lfinga ad tettwaliɣ
Xas lhif ayi‑d iṣṣuḍ
Xas yecceḍ ubrid awiɣ
Ma nnan‑iyi sani t‑tteduḍ
Asen iniɣ nekk d amaziɣ !

{{Ait Slimane Hamid}}