Amaynut di tsekla taqbaylit tatrart – « Di lǧerra-k ay awal » ammud n tullisin sɣur Murad IRNATEN

6
460

“Ccfawat am tara ma ur tt-nesway ad teqqar” i yecna umedyaz.

Ihi tira d tala yettaken aman i tara n ccfawa i wakken ad tegmu. Aya d ayen nwala di tmettiyin ibedden ɣef yidelsan-nsent, tutlayin-nsen d umezruy-nsent, yettqadaren imyura-nsent, anida yal adlis iḥrez amur si ccfawa, yal awal yeqqel i bab-is d ayla. Yal tira d tirmit, d rredma n tudert i tutlayt. D tudert s unamek-ines ubriz, alqayan, ahrawan. Yal asekkil, yella d aẓru amenzu i wawal, yesrus umyaru ɣef lkaɣeḍ, yettfukti, yettnerni am akken yettfukti uɛeqqa n yirden di teɣzut yerẓa lmaɛun i tikkelt tamezwarut.

Yal tira tettak anzi ɣer tiɣwist-nni tamenzut s i d-ikeččem umdan ɣer tudert. Yal awal d taẓunẓut, d aẓar i ujgagal n usnulfu. Akka i d-yekcem Murad Irnaten s annar n tira di tewsit-agi n “tullisin”. Send aya, nessen-it d aneɣmas, d ameskar n imagraden deg uɣmis Tamurt.info. Ihi, Ɣas akken d tikkelt tamezwarut ara d-yessufeɣ, ad ḥṣun imeɣriyen belli ur yelli ara d abujad di tira.

Deg wammud-a, amyaru di yal tikkelt ittaf-d iman-is ilaq ad yefren: Gar targit d tilawt. Ɣas yefren targit, d tin yessufuɣen ɣer tilawt. Gar tmettant d tudert yezga yefren aseklu n tudert war akukru. Tudert werǧin ad as-tili i umyaru d acengu. Imru-ines yezga yessassen-it di tament i wakken ad yeglu s ddwa ḥellu. 

Amyaru yezga yefren ad tedder tmeslayt i d-izegren leqrun n ẓmik d maḥyaf, yedda am wid akk i t-yezwaren ɣer tira di “Lǧerra n wawal” yeddren.
Deg wammud-a, sin leṣnaf n tullisin i yellan:

Tid i d-yesnulfa umyaru s timad-is am “Nnif Aderɣal”, “Teǧǧa-k tikli ay aḍar”, “Iles agugam”. Ladɣa “Di Lǧerra-k ay awal…” Ideg yerra tajmilt i umeskar n Tira n Teqbaylit Lmulud At Mɛemmer, i as-yellan d tagnit ad d-yessenṭeq s teqbaylit iwudam n ungalen-is.

Ṣṣenf wis-sin d tid i d-yerra si tutlayt tafrensist ɣer tagi nneɣ: Snat n umyaru arumi Guy de Maupassant: “Nnaqus” d “At Yir Meksa”.Tayeḍ d tin yura s tefransist umyaru aqbayli Tariq Yasin: “Tirza n at laxert”

Sin n leṣṣnaf i yettwarun: ṣṣenf amenzu d ayen yellan di tilawt, d ayen ddren yimdanen, wid ideg yettazzal yidim. Ma d ṣṣenf wis-sin d ayen i d-yesnulfa s tfulki-ines. D acu kan ilaq ayen yeḍran di tilawt ad aɣ-d-iban amzun yennulfa-d, ma d ayen yellan d asnulfu ad aɣ-yili am akken ddren-t medden. D wagi i d iswi n tira. Acku, ɣas neẓra, asugen d agellid ɣef tilawt, maca ur ilaq ara ad nettu belli asugen si tilawt i d-yefruri, seg-s i d-yuɣ aẓar, am akken i yezmer ad d-yejnu tilawt. Di tullisin-a i aɣ-d-yugem Murad Irnaten si tala n teqbaylit-is, nessaram ur tettɣar ara, iwudam ulin isawnen, ṣṣubben ikesran, cerhen, nnuɣnan, run, ḍṣan, urgan akken llan yimdanen di tmetti taqbaylit. Meqqrit tirga-nsen akken meqqrit tirga d lebɣi n Murad Irnaten. Yal tullist d tanagit ɣef kra n tallit, yal tullist d timlilit akked uẓar n teqbaylit, d tamsirt si temsirin n tudert, d tudert i tutlayt taqbaylit.

Qqaren wat zik-nneɣ: « Timucuha tiwdella deg-sent i nella! » Yya-w ula d nekkni ad t-id-nini akken-nniḍen: Ad nzedɣet tirga i wakken ad d-nesnulfut tilawt yelhan ideg ara yeddari yimal n teqbaylit. Ilaq ad iẓer imeɣri daɣen; belli Murad Irnaten yewwi-d iman-is deg “usmuḥyet”, nezmer ad t-nernu ɣer wid i d-yeffɣen si tecbaylit n Muḥya.

Imi abrid n Muḥya d win ara yeččaren, yellez wul!

Ǧiǧi Nait

6 COMMENTS

  1. Azul a Tajeğigt Nat Izwawen, tira inem s teqbaylit amacki-tt, nessaram a d-tettaruḍ ugar n waya i wakken ad tennerni tutlayt-a nneγ, ass-a atan tewiḍ-aγ-d awal γef wedlis n tullisin i d-yura Murad Irnaten, d tidet nessen-it s imagraden-is i d-yettazen ar weγmis n Tamurt.info, tura mi d adlis i d-yessufeγ dγa igerrez maḍi, d tamussni kan ara d-yefk i wid iran a t-aγen, tanemmirt d waffud ameqqran i wid yettarun.

  2. Azul a Tajeğigt Nat Izwawen, tira inem s teqbaylit amacki-tt, nessaram a d-tettaruḍ ugar n waya i wakken ad tennerni tutlayt-a nneγ, ass-a atan tewiḍ-aγ-d awal γef wedlis n tullisin i d-yura Murad Irnaten, d tidet nessen-it s imagraden-is i d-yettazen ar weγmis n Tamurt.info, tura mi d adlis i d-yessufeγ dγa igerrez maḍi, d tamussni kan ara d-yefk i wid iran a t-aγen, tanemmirt d waffud ameqqran i wid yettarun.

  3. Azul a Tajeğigt Nat Izwawen, tira inem s teqbaylit amacki-tt, nessaram a d-tettaruḍ ugar n waya i wakken ad tennerni tutlayt-a nneγ, ass-a atan tewiḍ-aγ-d awal γef wedlis n tullisin i d-yura Murad Irnaten, d tidet nessen-it s imagraden-is i d-yettazen ar weγmis n Tamurt.info, tura mi d adlis i d-yessufeγ dγa igerrez maḍi, d tamussni kan ara d-yefk i wid iran a t-aγen, tanemmirt d waffud ameqqran i wid yettarun.

  4. D adlis yelhan, uɣeɣ-t-id. Tira n Murad d tin igerzen, yedda di lǧera n wawal, di lǧerra n teqbaylit. Ihi atan laɛquba ɣer ugar n yedlisen, aqlaɣ nettraǧu amaynut s lɛejlan. « Win yebɣan taqbaylit ad yaru yis, w’ad d-yaɣ idlisen-is »

  5. D adlis yelhan, uɣeɣ-t-id. Tira n Murad d tin igerzen, yedda di lǧera n wawal, di lǧerra n teqbaylit. Ihi atan laɛquba ɣer ugar n yedlisen, aqlaɣ nettraǧu amaynut s lɛejlan. « Win yebɣan taqbaylit ad yaru yis, w’ad d-yaɣ idlisen-is »

  6. D adlis yelhan, uɣeɣ-t-id. Tira n Murad d tin igerzen, yedda di lǧera n wawal, di lǧerra n teqbaylit. Ihi atan laɛquba ɣer ugar n yedlisen, aqlaɣ nettraǧu amaynut s lɛejlan. « Win yebɣan taqbaylit ad yaru yis, w’ad d-yaɣ idlisen-is »

Comments are closed.