Tadiwennit n Ilhim (III)

0
519
Axelndj i tefsut
Axelndj i tefsut

TAMURT – Imiren amakus* isuγ-d s ṣṣut aεlayen :
-Ah ay awessar ! Tettεettibeḍ-iyi ! Σuhdeγ-k ur ffireγ cayen fell-ak, imi ur mḥettem fell-i akka.

-Agerram*, inna daγen: tγileḍ d lawan-ik i tẓallit. Wammag dγa-tik tettẓallaḍ ? Zzat n wanwi-t wagi γef i tkennuḍ u anwa i tεebdeḍ ?
-Ulhim: naεbed tafat ak d uγutem*
-Bulla: s lferḥ i tettekkareḍ ar tẓallit?
-Ulhim: lla selferḥ, lla s udemmem*, lla s talwit. Ur yelli s lebγi nneγ i nettẓalla, maca s tmara d lḥers.
– Bulla: acuγer ?
-Ulhim: wagi d ayen id-yusan s wid yellan s nnig-nneγ. Ameqran nneγ isbedd ar γurneγ tafuglanit* n umṛaḥ*n igenni. Ibγa ad ittusemineg am akken neγ iqerben acbi ayen n bab n txelqit. Daγen, i ccfawat n lḥasant*nneγ d lxiṛ di temsunt*, ulhim icreḍ deg-neγ i wakken as-nerr lxiṛ,tamayin*, ttimulawin* ak d ariden-nneγ*. Maca, mara d-teḥder tẓallit, ilsawen nneγ ttγiman ttlen deg inγiwen nneγ ak d ṣṣut n tuγac ur d-tteffeγent ara ṣfant, ḥlawit deg igerjumen nneγ am akk-a i yεeddan. Ma d iḥricen n tegawt (ttedkit n uεenni) aṭṭas aya iten nettu.

Bulla: Ihi ur tezmirem ara ad tḥelbabim* tignewt, neɣ ad tfeṛzem*, ula s mbeɛid, taɣect ḥlawen n ineɣlas?

-Ulhim: Seg iɣelluyen nneɣ, mazal ur d-nufa yara abrid unekcum n igenni, maca a nuɣal a naweḍ.

-Bulla: Nesla yagi qqaren belli tesmuzgutem i ccweṛ* d lbaḍna ineɣlas, dayen iken-yessawḍen ad teẓrem lbaḍna d lemcawarat d unejmaɛ n ineɣlas. Deg ayagi i si tɛalmem seg wayen ara yraden af lumma n txelqit. S wayagi tewwim-d s lexbaṛ n tbaḍnit illan teffer. Amek ara d-sfehmem ayen teslam af tyita yaɛnan Saɛul* d twaɣit ara t-id iḥazen netta ak d wexxam-is?

-Ulhim: Lliɣ smuzguteɣ i mi aneɣlus n Sidi Ṛebbi yessaɛlem Sid nneɣ Dawed. Nekni ur nessin ara lbaḍnat n Sidi Ṛebbi u ur nezmir ara a tent-nissin. Yal tikelt Bab Igenwan ara d-azen abessar* ɣer txelqit, nekni nettmeḥgagi-d* ɣer deffir-s. Mi i yeqḍa aseɣlef-is*, a nekcem ger medden ad d-nawi af ayen ttemmeslayen. Ma d asfirec* kan n cetla n Adem, tusna nneɣ ad tuɣal d ciṭṭuḥ. Amer a wi-yufan, inedruyen* d tebaḍniyin* ur ttwaffarent ara fell-aɣ, ili n aɛlem af zik tadyant n Ɛisa lmasiḥ u a neḥsu ɣef lawan usdid* ara d-yader deg igenni.

-Bulla: D acu akka n lmunfiɛa inek ar wayagi?

-Ulhim: Tella lmunfiɛa tameqqrant deg- nns ɣur-i. Deg-aya, ad sɛellmeɣ s lḥir Hirud*, mara isenger llufanat, ma akken Sidna Ɛisa lmasiḥ yeddukel d yemma-s ar Maṣer – Aah, amer ɛellmeɣ…

-Bulla: Γas akka, ulac d acu ik-iqqurɛen a yiwen umakus*, ad tawḍeḍ Sid nneɣ deg ubrid n wedrar n Maṣer?

-Ulhim: Lukan ḥsiɣ akka d netta tili baɛdeɣ fell-as mačči a tqerrebeɣ, maca ṣṣifa-s n umdan tesseɣleḍ-iyi. Ḥesbeɣ-t d amdan am kečč gaɣ aqarur* ɛerḍḍeɣ-t ar yal n tɣwasiwin, ɣur-sent yiwet ur t-id-lɣeḍ*, imi ziɣen* ɣur-s aɣleb wayen is-sunṭec-ɣ*.

-Bulla: Melmi i d-terriḍ s lexbar belli netta d illu n tidett?

-Ulhim: Mi yettwasemmeṛ af umitag*, dɣa ḥusseɣ i wafud-iw* immar, tanezmart-iw* teqnunneɣ*. Greɣ tamawt i yiṭij u walaɣ-t ifsex*. Serseɣ iḍarren-iw af tmurt, lla tettenhedduy. Lmeggtin kkeren-d s ibaddi glan-d s lekfenat-nsen*; tagnewt tetterḍiḍis s weḥbak s iferrawen n ineɣlas*uzzlen-d, zzin-d i Gulguṭa*.

-Bulla: Dinna fehmeɣ bab n txelqit d win n txelqiyin, netta iɛemmeden iman-is ittwacud-d ar ttejra n umitag. S winna akken ittuñemmeren ar umitab, anda d-terriḍ s iman-ik s tnezmartines, ini-d, acḥal n telmasin* deg leḥsab nwen u acḥal degwen, ma llan iwetmen d ttwetmin deg tellam u acḥal n talɣiwin* i d-ttbegginem iman-nwen akken ad d-binem am yemdanen?

-Ulhim: Ur d-wwiɣ ara s lexbaṛ n umḍan*n igulfa* n iɛsekkeriyen, fiḥel leḥsab degneɣ, ḥsiɣ kan anwa actal* ɣer ttekkaɣ.

-Bulla: Anwa ɣer i tettekkaḍ ihi?

-Ulhim: Ar tin n laɛulam timeqranin isselmaden tidwitin* ak d iccekiwen*.

-Bulla: Ini-yi ma degwen llant tiserkam* neɣ tifalangatin* timcumin sennig tiyaḍ ? Anwa i izerraɛen tikerkas dagi di txelqit?

-Ulhim: D nekni. Neskellef daɣen af ayen yaɛnan : aɣuṛṛu, tibulaɛet*, tinnuzɣa* tikist* ak d tilumaɣt*

-Bulla: Tɛesserem imenqanen* ar tkerkas: acuɣer?

-Ulhim: Akken a ten-nessibɛad af timelliwin* n Yillu

-Bulla: D acu ara d-rebḥem af anect-agi?

-Ulhim: imsaɛfen. Anesbahu* akkat nsen ihegga deg ahes*

-Bulla: D acu i d ahes*?

-Ulhim: Imeṭṭawen, inazaɛen, aqerrec n tuɣmas, timdelest* ak ttillas*, ar wid zgan ɣezzen tiregwa n imeṭṭawen, ur tella fell-asen takawt, tihina* zgant mbla tagara.

-Bulla: A lxelq ccaqi, a win yaɛṣan Ṛebbi, a win yerẓan tamuɣli ar bab igenwan, imi twalaḍ amek laɛtab n inegmanen* acku s laɛtab tefkiḍ i ineḍfaren-ik*, acuɣer ur tessutureḍ ara ssmaḥ d laɛfu ar Sidi Ṛebbi ? Ahat, imi Bab nneɣ d win yettsemmiḥen yernu afus-is meqqer ak yaɛfu ?

-Ulhim: Kullec ittas-d s ɣur Yillu. Tura ur sterǧiɛeɣ*, acu ara zzmen* felli ? Γas ma akkagi, yak Bab igenwan ur ibɣa yara ad geɣ seg ul-iw anuz* wa ad sterǧeɛeɣ.

-Bulla: Ma yella akkagi, inegmanen* ak d inezman-ik* ur d-ttrusen ara si talwit ? D kečč akk id sebba n ibekkaten* n lumma. Nutni mutlen s tinnuzɣa*, maca d kečč i s uḥellel ak d tḥerci, tessiɛjil-iten ar ibekkaḍen*. Nutni cban imsukal* inaɣlafen yeddan di teflukt s azig* taǧehdant; kečč tgaḍ d aɣeṛṛaq n isnubrenen* tababurt i tlemmas n illel, i teḍfi* n uwali n weɣmaq ar lqaɛ n uxerdus* s kra n neyyat seg wid ifkan tameẓẓuɣt i yinawen-ik*.

-Ulhim: A Bulla, argaz aḥeqqi, dagi bezzaf tɣelḍeḍ. Acuɣer i yi tɛebbaḍ s lbaṭel agi i d-greḍ felli ? S wacu ara yi-t-sḍelmeḍ s ineckalen* n wiyaḍ ? Aɛni xusseɣ akken ay-id-ernuḍ, ixus ayen ɛebbant tuyat-iw ? Dayen i k-ixussen akken ad d-ternuḍ ticburda* n wid ik-icban ? Tesṭuquteḍ aṭas deg awal. Tidett ma yehwa-ak ad tt-tissineḍ, nek d amzenzu* iṣfan. Suliɣ taḥanutt, telli azal d yiḍ. Imessebriden n dunnit, argaz tameṭṭut, ttasen-d, ttmuqulen-d udem*. Ttmuqulen-d s tmuɣli n cihwan, usmen s sselɛa d igerrujen yellan.

Fernen ayen i sen-yehwan, ur ttafen ara seg anida nniḍen ḥaca kan ar ɣur-i. Xeddemen timsuɣin*nsen s lexlas neɣ s ukridi ssumat zgant rṣant. Nek ur ɣellḍeɣ yiwen. Lexlas fiḥel asawen neɣ amqecwaɛ. Ilaq a ttameneḍ belli selɛa telha, mara twaliḍ anect nni n imsaɣen-iw ak d tikliwat* inu. Tura ma yella taramsut* ak ttagama* tamezɣubt* n umdan tenher-it ar txessart-is, anda tella lfalṭa inu, i wacu ara ttewselmeḍeɣ nekkini ?

-Bulla: Ad ixlu Ṛebbi axxamt-ik ! Ad isseɣli taxembirt-inek* af usiǧǧew inek ! Ṛebbi ad iɣleq tiḥuna-k isseddrem kra yellan n walzazen* illan din ! Axi meqqar, mmel-iyi-d dacu ara tzenzeḍ i uwessar anda ussan-is nsan, tazmert tfuk, tudert tqerreb ar uwetu-s? Dacu n tḥilett tessexdameḍ mgal yid-s u s wacu, ay Ulhim, i tzemreḍ att-teṭfeḍ ?

-Ulhim: Iberdan issawaḍen awessar ar txessart-is qwan. Laɛdez tetteg derwes* i tẓallit i uwessar; ṭṭmaɛ ittkellix-as af ṛemḍan ak ttaggalt*; tindemmit* af tidfiyin* it-ifuten at-ḍerrefen ar tufɣa n laɛqel. Mi ur zmiren ad qablen tirga n teḍfi*, ad serreḥen i asugen* ixerbacen ak d isexlumen*yejegḥen* u s taɣrit* ur d-ḍerrunt. Tidmi*, iḥiṭṭaken* neɣ daɣ ttagaden lmut neɣ att-id-sɛaraḍen* iwessura segmaren* s ɣur n lexṣaṣ n taflest*deg iman-nsen u daɣen si tamella* n Sidi Ṛebbi.

-Bulla:Anti tiddas* i tessexdameḍ mgal imrabḍen ixuniyen*? Anta tillit* i tettheggiḍ i ixelwiyen* ak d ixuniyen*?

Ulhim: -Ttnaɣeɣ-ten s uḥizi*. Asekran yiɣil ad yaf ddwa taḥenact* deg tissit n lexmaṛ, acrab i lɛiwaḍ at-iseḥlu, at-isekkeṛ u ad yawi taṛḥwit-is. U daɣen am ubuhyut*, iɣemmeqen iman-is deg uḥizi ines yettuɣal-as d ṛṛhaǧ. Yiɣil yufa arazuɣ*, yak abuhyut ulac acengu* ines imnejli neɣ tuli tiḥerci-s af uḥizi. Imerwalen* agi gan sɣur menwala di dunnit d imdanen yestufan*.

Ɛennuɣ tidmiyin* ak d tirga n timudmin* timerɣuyin*. Sendageɣ deg-sen beqqu n tlawin. Ma ixus ur ssawḍeɣ ara akken a ten-sɛarqeɣ, a sen-smireɣ cihwat* tismin*, aḥennak* ar tagara, d akud* i d ameddakel-iw. Sganayeɣ anafag-nsen* u seɣlayeɣ-d fell-asen ddɛan ttnammit: « tiɣersi n wul » d tifucal*, wala tidett*, taɛli, d leḥrara* n usfel* iten-iceɣben ussan imenza.

Bulla: -Ad imnaɛ Ṛebbi si tḥila-nwen, is-yenna Bulla ! A Sidna Ɛisa di laɛnaya-k, seffi-d*tijemmaɛin*, yernu tiqerracin-nwen yessenger lqewwa tesɛam! Maca, ulac dɣa ula d yiwen n uterras ara tagadem ?

Ulhim: – D acu ara nagad seg umdan, takemmict n uɣebbar, itteftutusen yal ass, alamma yeɣli ?

Bulla: – Amek ? Ula d imeɣrasen* ihanen, u mmuten af udem n Ṛebbi, ur tent-ttagadem ara ?

Ulhim: -Yak d iterrasen am wiyaḍ ugar af wiyaḍ. Ur ten nettugad ara. Maca nettagad ineɣlas* iɣ-d-ittqeddimen s lebɛid fellasen s uḥernin*, i tesɛam ara tama nsen, tbaddayen ar ɣur-sen u ttsebbiren-ten. U daɣen, nettkakray tamelsa, yelli-s n igenwan, ɣef anta, tiḥerci-nneɣ ur tezmir a tt-teṭṭef. Yella yiwen lxelq nettkakri-t, issexlaɛ-aɣ u nettqadar-it: wagi d Sidna Ɛisa. Lberhan-is ɣur-s lqewwa, imi issaweḍ ad yer d ulac tanezmart-iw* u issaweḍ ad isellek gar

iffassen-iw iziɣeren* iɣdimen* i ṭṭefeɣ di lɛarc n rreḥma (anda wid isfan ttrajun ad yas Sidna Ɛaisa) d imeṭṭafen* u iḥebbaren*!

Bulla: – Ihi ulac kra ara tekakrim ḥaca netta (Sidna Ɛisa)?

-Ulhim: Bexlaf Sidna Ɛisa amasiḥ, ulac win nugad di txelqit. Γef demma-s iḥettem-aɣ lḥal a neddu u an saɛef akken ilzem ineḍfaren-is; widak nni it-iḥubben, wid it-id-yessebdaren, wid yettcehhiden s yisem-is, wid yettseddiqen af yisem-is. Wammag kra n wid ixellun iman-nsen, ur illa deg-sen kra n lxuf. Kra n uterras af ugmer* ur yettili d amnay n tidett. Ayendin n tikal isen-nekcem ar tmezgida* i lawan n tẓallit d ikerriren*, u nzeraɛ ger imekdiyen* n ikfilen*, d wemxallef* ! Ger imrabḍen ula d nutni, nzeraɛ aḥennak*, aqejmar* beqqu n ibuɣaren*.

U nutni di tẓallit d ukerrer, nettaray i tidmiwin-nsen nebbec-iten, nesḥaraj*-iten wa mgalwayeḍ, nettɛammir ul nsen d ccek ak d ukasan*, akasan n umrabeḍ mgal amrabeḍ, ṭaleb*mgal ṭaleb, adekkar* mgal adekkar….

Mi yella akk wanect-agi, Bulla iṭerḍeq seg imeṭṭawen. Ulhim, iḍsa-d u isdewet* segmi lwali* yeɣli seg imeṭṭi.

Amawal:

Amakus: maudit/agerram:saint/udemem: consolation/aɣutmi: taciturne/ tafuɣlanit:ceremoniale/ tamsunt: Eden/ imeɣra: louanges/ ariden: γoeux/tamayin: hommages/tferzem:perceγoir/umer:ordonner/asfirec: baγardages/ usdid: precis/ tbaḍniyin:secrets/izen:message/Hirud:Herode/iɣeḍ:seduire/tanezmart:puissane/ifsex:eclipser/teqnunneḍ:ecroule/ tilmusa:especes/talɣa:formes/actal:espece,race/icekkiwen:malefiques/tifalanjatin:phalanges/tibulaɛet:hypocrisie/tinuzɣa:ignorance/tilumaɣt:luxure/tikist:ruse/anesbahu:menteur/imenqanen: mortels/timdelest: obscurite/tillas: conflits/ineḍfare:suγeurs/inegmanen:souffrances/azig: apparences/axerdus: gouffre/ ticburda:mefaits/ineckalen:fautes/amzenzu: commerçant/tamezɣult:γicieuses/tmisuɣin:emplettes/taramsut:passion/tagama:nature/tikliwat:demarches/tidmi:idée/tiḍfiyin:plaisirs/ iḥiṭṭaken:tortures/taɣrit: irréalisables/taflest: confiance/tamella:miséricorde/tiddas: jeux/ixuniyen:cenobites/ixelwiyen:moines/isegmaren:prêches/taḥenact:consolation/abuhyut:isolé/arazuɣ;réfuge/cihwan:enγies/tismines:jalousie/aḥennak:orgueille/anafag:enthousiasme/tijemmaɛn:nasses/tamezmart:puissance/iziɣeren:ames/imeṭṭafen:tortures/iḥebbaren:inquiets/imekdiyen:fideles/imeɣrasen:martyrs/aḥerniw:ajenniw.

Hand Berkouk

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here