Sebba n twaɣit n Uqbayli

0
614
Répression d'une manifestation amazighe
Répression d'une manifestation amazighe

TAMURT – Tura, aqlaɣ deg yir taswiɛt, deg akal n lejdud nneɣ. Si tnayen usettin ar ass-a, seg asmi iffeɣ urumi, mačči ifuk fellaɣ lḥif d ulummu ɣef yedles nneɣ d tutlayt nneɣ yettwarekḍen ddaw n uḍar n imnekcem aɛrab-ineslem n usekkak. Nekkni si tesɛa urebɛin (49), ur neḥbis amennuɣ mgal acenggu imsaɛreb azayri. Asmi i nekker a nessufeɣ arumi, ur nɣil ara ad d yeḍru wanect-a fell-aɣ.

Ar tagara, am tutlayt n taɛrabt, am widak itt-iheddren, uɣalen-aɣ-id « d azrem n uqemun ». Leɣlaḍ, tucḍa n Iqbayliyin, d widak agi i d-ixelqen amussu i wumi qqaren « itri n Tefriq Ugafa » (E.N.A). Dinna i d-ibda lhemm d twaɣit i d-wwin imezwura nneɣ. Irgazen agi d Imcahe Amer, Si Djilani, atg,…d wiyaḍ meṛṛa. Lḥasun, agraw agi xelqent-id Iqbayliyen d imenza, s yenna ak-in wwin-d imsɛarben am Messali Lḥadj d kra nniḍen d aɛraben inselmen. Agraw n E.N.A llan deg-s 18 n d Iqbayliyen, kus-kan i yellan d aɛraben inselmen n Lzayer. U ilaq ad tewalim, tawaɣit nniḍen, a lukan d lebɣi, d win i yeɣran ara yili d aqerruy n umussu, ihi Iqbayliyen agi, ruḥen erran Messali d aqerruy fell-asen.

Ayɣer mačči d Imache Amer ara erren d aqerruy n umussu? Imache Amar d netta ig fehmen, i yeɣran u d Aqvayli am nutni, maca wissen amek i xemmen deg allaɣ-nsen. Messali Lḥadj ur iɣra yara maḍi. Ilaq diɣen ad teẓrem d akken Messali illan « d akulugli » imsaɛreb d ineslem, ttawin-t Iqbayliyen n ukabar PPA akken ad ixdem lxeṭba-ines (discours) s taɛrabt tafusḥit i Iqbayliyen, u di talit nni, d imexḍa i ifehmen ula tagnawit neɣ tadderǧit akken is-qqaren. Wamma tura s tfusḥit, ur illa yiwen i tt-ifehmen, anagar widak itt-yeɣran deg uɣerbaz n Ben Badis. Segimiren, tagnawit n Lzayer teṭṭef tasga nnig n tutlayt n teqbaylit.

Di talit-nni n iseggasen n 1940 yagi, inna-t-id Messali i Yiqbayliyen di tlemmast n Micli d akken : « Asmi ara tawi Lzayer timunent ines, win ur nessin ara tutlayt n weqran ad ittwakkes uqerruy-is » (walit Amar Werdane).

Ihi, ilaq anect-a ad ifak fell-aɣ nekkni s Iqbayliyen d Teqbayliyin. Ilaq a newwet akken a nessaki widak nneɣ, Iqbayliyen d Teqbayliyin akken ur ttruḥen ara, ur rennun ara ar uremmuɛ n imsɛarben d temsɛarbin n usekkak n Lzayer tamharsant. Ḥadret ad tiɣilim d akken imdanen meṛṛa ukin, ukint ɣef umennuɣ agi n tutlayt d yedles nneɣ i lla ineggren. Amur ameqran, mazal-iten (tent) ksan am ulli deg telmatt i ɣef d-tezzi terkeft n wuccanen.

Hand Berkouk

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here