“Amennuɣ” (Lewnis At Mengellat – 2010)

10
400

Tasleḍt n tira mačči d ay-en isehlen, yal wa tamussni-s, yal wa tamuɣli-s d yal wa allalen yesseqdac i wesqerdec. Yal wa daɣ tasga anida ibeddu. Nnig uẓawan d taɣect n ucennay, tasleḍt n usefru tebḍa ɣef sin iḥercan “talɣa usefru” d “wudem n yezli”. Ma yella amezwaru yettmeslay ɣef usentel d tiseddaṛin, wis-sin yettawi-d awal ɣef tektiwin d wamek i tent yemsel umedyaz.

Deg way-a, taɣessa n “Amennuɣ” (Lewnis At Mengellat – 2010) ara nesqerdec dagi yebna d tiseddaṛin. Yal taseddaṛt tebḍa ɣef sin iḥercan : tamseddist (6 yefyar) yak d tmekkuẓt (4 yefyar). Tameɣrut n temseddisin tettbeddil si tseddaṛt ɣer tayeḍ, maca tin n tmekkuẓin yiwet-is imi ttwalsen yefyar 9 d 10 : d tasetna (refrain). Tasetna d tasegrit n tseddaṛt, d aseqsi s tiririt-is (… acimi… lamaɛni…).

Ger tlalit d nnger n ddunnit, Lewnis yewwi-d s umata ɣef tikli n wemdan yettawin s amennuɣ ger tmura, ger way-en ilaqen ad yezwir d way-en ara yegrin, ger uɛeggal n twacult d ubeṛṛani d ger watmaten. Wigi akk d timental n umennuɣ ara yesnegren amdan ; amzun tella deg idammen, imi aneggaru ad yeɛweq d wumi ara yennaɣ. S wawal wezzilen, d amennuɣ amaɣrad yezgan : amennuɣ ger lehhu d tecmatt.

Udem n tmeɣrut d AB imi ifyar mqadwan d tiyugwin. Walaɣ d akk-en yella-d cwiṭ unadi di talɣa-s, anagar ifyar 11 ar 16 (… iman-is,… wallaɣ-is,… ṛṛay-is,…) d 21 ar 26 (… ad imɣureɣ,… ad nnaɣeɣ,… ara huddeɣ) d 31 ar 36 (… tt-ufin,… ɣellin,… ttwalin), anida n iḍen, ger cwiṭ d waṭas, tameɣrut temxallaf, ur telli ara kan d awṣil n tseftit neɣ asget n yisem. Tameɣrut “tekkat nnaqer”, aẓerẓer ɣer tesliwt i wakken win isellen i usefru ad iẓerr anida keffun yefyar. Ma nekkes kra n tmexḍa, irennu uzal-is mi ara tili d aḥric n wawal s timmad-is, am deg yefyar 41 ar 46 (… awal,… uɣal,… temsal) d yefyar 31 ar 36 (… tsarut,… tefsut,… lqut).

Tura a d-nawi awal ɣef uɣanib n tira d amek ttwameslent tektiwin n usefru. Aɣanib yeskan tazmert n umedyaz d wamek “yesqejqij” awalen alamma slalen-d tikti yebɣa. Ɣas ad yessebruqqel anamek n wawal neɣ awalen s timmad nsen, ɣas ad yesmundel ula ilugan n tjeṛṛumt d tektiwin yuzzlen ger medden. Deg usefru-yagi kkseɣ-awen-d azal n 3 wudmawen n uɣanib i usemḍi :

{{I- AZAMUL}} d aseqdec n tekti ssnen akk medden, tin ur neḥwaǧ ara asefhem, ama si tmucuha, seg yenzan,… Asefru yebda s uzamul, yekfa yis. Udem-agi irennu azal d telqey i wawal imi ulac wi ur nqebbel ara tikti-nni.

Tafejrit tamezwarut, (1)
D ass amenzu di ddunit.

Asmi ara texlu ddunit, (61)

{{II- ASEΓTI}}, di tugett d aseqdec n tuttra d tririt-is neɣ war-tiririt. Tasetna teqqel d asiti, d asmekti n tuttra-gi ara yennernin deg wallaɣ n win isellen neɣ win yeqqaren asefru.

Ur ẓriɣ ara acimi ! (62)
Lamaεni ass-nni i d-yebda umennuɣ.

{{III- AMTAWA}} d aseqdec n tekti n ka i ka n iḍen neɣ wabɛaḍ iḍen ; am tikci n way itegg wemdan i uɣersiw neɣ taɣawsa.

Iberrez [lḥut] gma-s yeɣli, (71)
Yečča-t uqbel ad isuɣ
Tekker-d tmurt ɣer tayeḍ, (72)
Tenna-yas ad imɣureɣ
Akal-im ad iyi-t-teğğeḍ,
Ma ulac yid-m ad nnaɣeɣ
I yiman-im ur tezmireḍ,
Si lsas ara kem-huddeɣ

Aṭas i nezmer a t id-naf deg wesqerdec n wawal n Lewnis, aḍebsi-s aneggaru, maca tagnitt ur aɣ tettunefk ara. Yukal wawal-is asqedec lqayen. Ahat yiwwas a d-nernu fell-as awal.

Tanemmirt nwen.

10 COMMENTS

    • Attan ihi tura a « Muḥend azwaw »… d wagi i d amennuɣ nneɣ. Yezga ɣur-neɣ.

      Ma d awal-nni tenniḍ « asṭerter »… ahat ur s tezmireḍ ara, yugar-ik.
      Maca meyyez awal-agi n Lewnis. Mačči akken ad tbeddleḍ ṛṛay maca akken, ahat, a d-llint wallen-ik.

      {Ur ttagad ṭṭef abrid ur nettwaṛkeḍ

      Ɛeddi ansi ur ɛeddan, ɣli at-tekkreḍ,

      Ussan fell-ak ad cfun.

      {{Serreḥ i waman ad lḥun…}}

      Anida a kukrun wiyaḍ keč ma tqerrbeḍ

      At-tḥulfuḍ s way-en ur iḥulfa wayeḍ

      Lli-d abrid ttṛaǧun.

      {{Serreḥ i waman ad lḥun…}}

      Jeṛṛeb ddunnit, iḥfiḍ tissineḍ iman-ik,

      Ḍegger ay-en n dir teddmeḍ ay-en yebɣa lxaṭer-ik

      Lqima-k ad as rennun.}

      Ar tufat.

      Seg wul a « Muḥend azwaw ».

      Nnaṣeṛ

    • Attan ihi tura a « Muḥend azwaw »… d wagi i d amennuɣ nneɣ. Yezga ɣur-neɣ.

      Ma d awal-nni tenniḍ « asṭerter »… ahat ur s tezmireḍ ara, yugar-ik.
      Maca meyyez awal-agi n Lewnis. Mačči akken ad tbeddleḍ ṛṛay maca akken, ahat, a d-llint wallen-ik.

      {Ur ttagad ṭṭef abrid ur nettwaṛkeḍ

      Ɛeddi ansi ur ɛeddan, ɣli at-tekkreḍ,

      Ussan fell-ak ad cfun.

      {{Serreḥ i waman ad lḥun…}}

      Anida a kukrun wiyaḍ keč ma tqerrbeḍ

      At-tḥulfuḍ s way-en ur iḥulfa wayeḍ

      Lli-d abrid ttṛaǧun.

      {{Serreḥ i waman ad lḥun…}}

      Jeṛṛeb ddunnit, iḥfiḍ tissineḍ iman-ik,

      Ḍegger ay-en n dir teddmeḍ ay-en yebɣa lxaṭer-ik

      Lqima-k ad as rennun.}

      Ar tufat.

      Seg wul a « Muḥend azwaw ».

      Nnaṣeṛ

  1. azul a Nnaser,

    Tanemmirt ɣef umagrad-agi. Lemdaɣ seg-s aṭas ɣef udem d tikli n tmedyazt s umata akw d tin Umengellat. Walaɣ deg-s ayendin umaynut ayendin n tmusni taseklant. Atan a mmi iccur-iyi tiṭ!!
    D tidett Amengellat d amedyaz amuqwran u tiktiwin ines ad d-qqiment i lebda. Maca tagara yagi imerreg-itt cwiṭ s tikli-s tasertant. Ayen d-inna d wayen d-iqqar ur d-izgi ara ɣef ayen ixeddem. Maca waki d asentel nniḍen.

  2. azul,

    Amahil anaẓur n Umengellat anect-ilat. Azal-is ad iqqim di tqacuct ur d-ittidir. Wid ittarun fella-s neɣ ɣef tnaẓur-is am umagrad-agi n Nnaṣer ttaṭafen afus i wid irran asqerdec ɣef tezlatin d tmedyazt Umengellat. Maca tagara yagi, deg unnar n tsartit, ur gziɣ ara aṭas tikta-s d ubrid d-yuɣ. Sneɣ aṭas n meden ittgallan yis si zik u tineggura yagi am akken ijja-yasen-d terẓeg deg imi. U llan ula d wid isetḥan ass-a ad innin ɛinani deg akken Amengellat mazal-it d anaẓur nsen. Qqaren kan mazal tecbeḥ tmedyazt-is.
    Ladɣa llan diɣen wid iteḥemlen u imi rfan fell-as aṭas tineggura yagi uran fell-as diɣen ayen ur nessefraḥ am [wagi->http://www.imyura.net/Timenza/tabid/57/articleType/ArticleView/articleId/206/Mingu-ne-anaurmaccidasertan.aspx%5D

    tezmrem ad teɣrem deg usmel n imyura.net: http://www.imyura.net/Timenza/tabid/57/articleType/ArticleView/articleId/206/Mingu-ne-anaurmaccidasertan.aspx

  3. azul a Nnaser,

    Tanemmirt ɣef umagrad-agi. Lemdaɣ seg-s aṭas ɣef udem d tikli n tmedyazt s umata akw d tin Umengellat. Walaɣ deg-s ayendin umaynut ayendin n tmusni taseklant. Atan a mmi iccur-iyi tiṭ!!
    D tidett Amengellat d amedyaz amuqwran u tiktiwin ines ad d-qqiment i lebda. Maca tagara yagi imerreg-itt cwiṭ s tikli-s tasertant. Ayen d-inna d wayen d-iqqar ur d-izgi ara ɣef ayen ixeddem. Maca waki d asentel nniḍen.

  4. azul,

    Amahil anaẓur n Umengellat anect-ilat. Azal-is ad iqqim di tqacuct ur d-ittidir. Wid ittarun fella-s neɣ ɣef tnaẓur-is am umagrad-agi n Nnaṣer ttaṭafen afus i wid irran asqerdec ɣef tezlatin d tmedyazt Umengellat. Maca tagara yagi, deg unnar n tsartit, ur gziɣ ara aṭas tikta-s d ubrid d-yuɣ. Sneɣ aṭas n meden ittgallan yis si zik u tineggura yagi am akken ijja-yasen-d terẓeg deg imi. U llan ula d wid isetḥan ass-a ad innin ɛinani deg akken Amengellat mazal-it d anaẓur nsen. Qqaren kan mazal tecbeḥ tmedyazt-is.
    Ladɣa llan diɣen wid iteḥemlen u imi rfan fell-as aṭas tineggura yagi uran fell-as diɣen ayen ur nessefraḥ am [wagi->http://www.imyura.net/Timenza/tabid/57/articleType/ArticleView/articleId/206/Mingu-ne-anaurmaccidasertan.aspx%5D

    tezmrem ad teɣrem deg usmel n imyura.net: http://www.imyura.net/Timenza/tabid/57/articleType/ArticleView/articleId/206/Mingu-ne-anaurmaccidasertan.aspx

Comments are closed.