Dacu ara nečč !

6
238
Dacu ara nečč !
Dacu ara nečč !

Maca tineggura ya, smuzgtaɣ aṭas i izarugiẓriyen n Kibek (wid ittnaɣen akken ad d-ḥellin azarug i Kibek) u ufiɣ tamsalt-a tella daɣen ɣur-sen. Zik llan bɣan azarug akken ad seddun tamurt nsen akken isen ihwa u ad ḥarben ɣef udlis afransis di tgafa n Marikan, akken ur ittili ara nnig-sen udabu afidirali n Kanada. Tagara yagi, zgan ttawin awal ɣef tdamsa: “ad nawi azarug akken ur nettxellis ara aṭas n lmesk neɣ n tebzart i udabu afidirali, ad d-nḥelli tamurt akken a nesnerni tabaɣurt n tmurt nneɣ”.

Ihi akka awal ɣef uzarug n Kibek ibeddel udem d ubrid. Ibda-d ɣef ubrid iẓuran, yuɣal iṭṭef abrid n tdamsa. Atan ihi dacu iɣ-d-issawḍen ɣer «dacu ara nečč» nni. D tadamsa. D tadamsa d ukukru. Ikibikiten bɣan azarug akken ad snarnin di tbaɣurt n tmurt nsen, nekwni nkukra timanit acku nugad ad nellaẓ. D tadamsa ihi i ɣur teqqen temsalt.

Umengellat inna-yas di tezlitt-is Tamurt nneɣ : “azelmaḍ diri-t nugi-t, ayeffus nugad-it”. Ar uzelmaḍ neɣ ar uyeffus, atmaten nneɣ kkukran, ugaden azekka. Ass-a ḥsan d akken mačči d adabu n Llzzayer isen ittaken ayen tetten, maca ṭaqa n medden ttuqimen sya-u-sya u sεeddayen tagwnitt. Ass-a ara asen neqqar ilaq ad nawi timanit akken a nesseddu tamurt nneɣ s yiman nneɣ, akken iɣ-ihwa, s teqbaylit, s wansayen d leεwayed nneɣ. Nenna yasen ad nidir di tugdut, di teɣdemt. Nenna yasen ad nessu tagmatt d tayri ɣef tmurt nneɣ. Maca ayen bɣan as-slen, ayen irjjan asen-ten-nesseqcer d tamsalt n “wacu ara nečč”. Deg imi nsen, dacu ara necc, iqqar-ed amek ara nidir ? Dacu ara nuqem azekka akken ad d-nessis aɣrum i tarwa d twacult? Amek ara yili wudem n tdamsa di tmurt nneɣ? Ad yili umahil i medden d tirni ? Dacu ilaq ad tuqmen medden akken ad snulfun, ad ssalin imahilen i yiman nsen?

D tidett llan-d kra n wawalen sya-u-sya, ɣef taεkwemt n tebzert tettxellis tmurt n Yeqbayliyen i udabu azzayri d kra n wawlan diɣen ɣef isenfaren ara d-yawin tabaɣurt ɣer tmurt nneɣ uzekka. Maca drus. Iqbayliyen aɣ-d-qqaren mmelt-anaɣ-d ugar. Innit-aɣ-d amek ara tebdu d wamek ara tekfu acku mačči d tikkelt i t-ɛedda fell-asen. Mačči d tikkelt isen-tettwakellex.

Issefk ihi ad yili uskasi ɣef tdamsa n tmurt nneɣ seld timanit. Issefk ad ilint temliliyin ama di tmurt ama di berra akken ad xemmen medden ɣef temsalt-a u ad tt-sqardcen akken ad d‑afen iberdan n tafat i tdamsa uzekka. Zriɣ tamsalt macci kan di tdamsa i tella. Maca, am aken d-nniɣ iwessawen, tilufa nniḍen am taqbaylit d tameslayt nneɣ tunṣibt, taɣdemt, tilelli d tugdut imlal ṛṛay d tmuɣli nneɣ fell-asent. Yiwen seg-nneɣ ur tent-yugi, ur tent-ikukra, ur tent-iɣunfa. Banent-ed am yiṭij.

Ihi ilaq ad nelhu ass-a d tlufa i tesbundel tugdi d ukukru. Ilaq ad nini i Iqbayliyen dacu ara ččen azekka, xas akken ar tagara am akken iyi-dinna umeddakul-iw: ad ččen kan ayen ara d-ssisen, maca ilaq asen nini d acu ara uqmen akken ad d-ssisen aɣrum. Ilaq asen-nesselmed amek ara d-snulfun imahilen i yiman nsen d watmaten nsen. Asen nini amek, di tilawt, tabaɣurt n tdamsa teqqen ar umdan d wayen ittuqim d isenfaren mačči kan dayen ittwareblen ddaw tmurt am lpitrul d lgaz.

Issefk daɣen ad d-nesmekti atmaten nneɣ belli ma nugi ad nidir am ass-a, am afrux iseččay baba-s, ilaq ad ncemmer iɣalen. Mačči d isenfaren d tiktiwin neɣ d tigatin ara yilin drus azekka, d udem swayes ara ten-nmager ara ibedlen imal nneɣ d yimal n tmurt nneɣ. S ubgas d uḥezzem ara d-nesnulfu tamurt nuklal. Tamurt n Yeqbayliyen. Tina akken ifkan anzi ar ukanar ass-a di tfekka. Tinna akken ulac-itt tella !

Mack Ait Aoudia

6 COMMENTS

  1. Ulac am in ara d-iḥelim aɣrum-is s yiman-is ama di Timanit neɣ di Timunent neɣ di Talwit neɣ di ddiq.
    S umaḥil kan ara tefaɣ akken ilaq dɣa ma narna-yas talwit di uqaddar, tenfel.

  2. Ulac am in ara d-iḥelim aɣrum-is s yiman-is ama di Timanit neɣ di Timunent neɣ di Talwit neɣ di ddiq.
    S umaḥil kan ara tefaɣ akken ilaq dɣa ma narna-yas talwit di uqaddar, tenfel.

  3. Ilaq ad d-ner tamsal-agi n tdamsa ar gar wallen-nnegh acku ma ila-d urifirandum d medden ara yfarnen. ma illa ur fhim ara amek tili tudart azekka ad tadyeq taluft ghef timanit.

  4. Ilaq ad d-ner tamsal-agi n tdamsa ar gar wallen-nnegh acku ma ila-d urifirandum d medden ara yfarnen. ma illa ur fhim ara amek tili tudart azekka ad tadyeq taluft ghef timanit.

  5. d tidett taluft n weghrum tessaged imdanen seg akken tamurt n mhend azwaw d tamurt n wezru ,maca at zik qqaren: »tudert n talwit tif tawant » maca win yelluzen yettwali s yzerman macci s wallen.akken yebghu yili lhal adabu am win n letzayer yella lxir negh ulac yiwen-is agdud yezga yenhaf , daya le£rur ur llint tismin negh isegh iy izemren i uzaglu n tedrimt.

  6. d tidett taluft n weghrum tessaged imdanen seg akken tamurt n mhend azwaw d tamurt n wezru ,maca at zik qqaren: »tudert n talwit tif tawant » maca win yelluzen yettwali s yzerman macci s wallen.akken yebghu yili lhal adabu am win n letzayer yella lxir negh ulac yiwen-is agdud yezga yenhaf , daya le£rur ur llint tismin negh isegh iy izemren i uzaglu n tedrimt.

Comments are closed.