Tihray* yeččuren d akasan (II)

0
357
amen swayen ik-yahwan

Tabdart* n tenfaliyin* n tizɣunzar* ar lewhi n Uqvayli ɣezzifet, anida xilla i temnaḍin snulfant-d awalen-nsent. Dagi d ayen yaɛnan tamanaɣt n Lzayer u yernu d tamnaḍt deg llan aṭṭas n imezdaɣen d iqvayliyen: 180.000 iqvayliyen ak d 113000 d aɛraven*. Am akken twalam dagi, d iqvayliyen i yeqwan, maca ttuɣalen, rennun ar tama n terbaɛt n Ujda, tinna aken yeṭṭefen uḍabu si 62 ar ass-a s tawsengimt* taɛravt d tneslemt.

Maca akken qqaren, kul yiwen deg-sen yekkat ad isentel, ad yerr iman-is d aɛrav akken ur t-ttaɛqalen ara d aqvayli i yella. Teḍra yid-sen am uɣerrabu-nni* kečmen waman i tlemmast n yillel*. llan iqvayliyen yeḥsan d acu-ten, maca erran iman-nsen d wiyaḍ akken ad menɛan seg ukasan d uzɣuzer n waɛraven n izayeriyen.

Si Tnayen usettin, iqvayliyen imesdurar sɛeddan lḥers ameqran seg timiwa timtaɛrbin n tmurt n Lzayer. Lḥers-agi meṛṛa akken a ten-ertin* ar udrum aɛrav. Akk-a i teḍra ula d imzabiɣen, d icawiyen ak d icenwiyen. Ternuḍ-d diɣen imaziɣen n Lmerruk, anda ula d nutni sɛaddan ayen i yesɛadda Sidna Yub s berru n ukasan ak d uzɣuzer si tama timtruzit n imetɛarbin ttemtɛarbin-nsen.

Wigini mazal umnen belli kkan-d si Cam* deg tara n igebliwen n Banu Hilal. Ar ɣur-sen: “ usan-d aɣ-sɣermen*. Init-iyi-d, anwa i yesɣermen wayeḍ, ma d win i yzedɣen deg uxxam itett s tɣenjawt (teflut) neɣ d win i yzedɣen deg uqiḍun, itett s iḍudan-is? Qqaren-d diɣen awalen agi :“tellam qbel ad naweḍ ar tmurt-nwen, tettɛabbim iẓra, iqwerman, tzedɣem deg ifran*, di tzegwa”.

Aɛraven agi segmi i qerben iman-nsen ar yegduden i ten-ixulfen, i ten-yifen i yuɣalen d imdanen; unfen i tsufeǧt-nni i ten-izedɣen armi i meṭṭlen ula d tullas-nsen d timudurin. Tagi d tisufeǧt i yɣelben akk tisufǧiyin. Cwi-kan ur ṭṭifen ara aḍabu udmis* d win n utiknuluji* n dunnit, wammag tili snegren igduden i ten-ixelfen, ur ten-ittcabin ara.

Lgirra n ddin ineslem n wass-a gar waɛraven, imarikaniyen d urupiyanen, ibna af tuṭṭfa n uaḍabu n dunnit sumata. Aɛraven-agi ɣur-sen aqwran, u umnen s yis belli ad ḥekmen yiwen wass amdal* u ad d-seɣlin talsa ar ddin ineslem d tutlayt taɛrabt-nsen.

Amawal:
– Tabdart: liste/tenfaliyin:expressions/tizɣunzar:racistes/illel: océan/aɣerrabu:bateau/tawsengimt: ideologie/sɣermen: civiliser/ifran: grotte
– utiknuluji: technologie/isula: supporters/amdal: monde/taɣelamt: équipe/tegnawit: taɛravt n ubrid/taɣerma:civilisation/tezqaf: disparue

Hand Berkouk