Tiddukliwin n Tmurt

4
283
Tiddukliwin n Tmurt
Tiddukliwin n Tmurt

Deg useggas n 1989, annar asertan yeldi. Tugdut (nɣil) tebda teǧǧuǧǧug deg tmurt. Asaḍuf yessuref asnulfu n yikabaren akked tdukliwin. Deg tmurt n Yeqbayliyen, yal taddart tettazzal i wakken ad d-texdem tiddukla. Yal taddart amek i s-tga isem i tiddukla-s. Azgen ameqqran seg tdukliwin-a ɣur-sent isem unṣib s teqbaylit. I tikkelt tamezwarut ara d-yili waya deg tmurt n Lezzayer (taεrabt): Aɣlif n daxel yeqbel ad ijerred deg yizmamen-is awalen n teqbaylit. A rrbeḥ a tafat!!

Tuddar tiqbayliyin tuɣal-asent-id tudert. Ilmeẓyen uɣalen qeddcen yakk ɣef yidles amaziɣ, i yerkeḍ udabu amesbaṭli. Taqbaylit tuɣal sɣarayen-tt εinani, war akukru, deg yixxamen n tdukliwin, ɣas akken yal yiwen amek i tt-yesɣaray. Yal tiddukla tettaεraḍ ad d-tessufeɣ tasɣunt s teqbaylit, ad d-tesnulfu ticeqqufin umezgun s teqbaylit, ad d-texleq tirebbuyaε n ccna d uẓawan amḥeddi akked uɣerfan. Isaragen, tifaskiwin, timseknin, timeɣriwin akked yirmad idelsanen nniḍen, tiɣmert i terriḍ deg Tmurt n Yeqbayliyen ad ten-tafeḍ. Aladɣa asmi ara d-yezzi waggur n yebrir, d smanat tidelsanin akken i d-yettmagan ilmend n usfugel n Tefsut Imaziɣen.

Sdaxel n tiddukla, ad s-tiniḍ deg tesna n tzizwa i telliḍ, seg tuget n leqdic i yellan. Yal imekki d acu i ixeddem, anta tigezmi ideg yella: tadelsant, timettit, tanaddalt..atg. Deg temliliyin, lemmden amek ara ṭṭfen ameslay, amek ara sqerḍcen s tugdut timsal i ten-iceɣben. Dɣa aṭas n isenfaren i d-xedment tdukliwin-a s tallelt n twizi. Yal ass n lgemεa, tiddukla tessawal-d i yimezdaɣ n taddart i wakken ad dduklen ɣef kra n uṣenfar: wa d aman, wa d asizdeg n yizenqan, wa d uẓu n yisekla…atg.

Ass-a, azgen ameqqran yakk deg tiddukliwin-a yensa lḥess-nsent. Aṭas n tlufa i tent-yenɣan. Nezmer ad d-nebder kra seg-sen:
-Allalen xuṣṣen.
-Imḍebbren d imeltaɣ n tiddukliwin ur ssinen ara ad sselḥun timsal.
-Tuffɣa (s yiɣil) n waṭas seg wid yeɣran ɣer berra, imi axeddim yessenger-it udabu deg Tmurt n Yeqbayliyen, ayen yeǧǧan tidukliwin d tilmawin.
-Adabu yettruẓu-asen-t ifadden, yettεawan ala tid ifernen abrid-is (am tid n ddin, n iskutiyen, tid yesεan afus ɣer ikabaren n uwanek..).

Dɣa, aya yakk yefka afus deg tmettant n tiddukliwin-a i d-yefkan aṭas i Tmurt.
Imira, tid i d-yegran, ṭṭaqa deg-sent swa εemmdent neɣ tekkant. I d-nettemlil ala tid yettazzalen sdeffir tedrimt, sqizzibent-as i Uwanek… neɣ tezzint deg teqdimin-nni kan, ttunt ayen iɣef d-lulent. Ass-a tid yesɣarayen taqbaylit deg yixxamen-nsent, tid i iqeddcen ɣef teqbaylit, nezmer ad tent-id-neḥseb s iḍuḍan.. yerna tuget deg-sen qeddcent berra i wakal n Tmurt n Yeqbayliyen.

Berkus Tiwal

4 COMMENTS

  1. Tanemmirt a Kamal γef umagrad agi. Ellant kra n tamiwin n tmurt n leqbayel icban Seṭif ( Atwertilan, d bu Andas) ideg ur sent ttaǧan ara maḍi ad sbedden tidukiliwin. Dγa aya d ayen d ennan kra n imdkkal n tama nni. D tidett daγen ayen d tenniḍ γef innig. D netta i yerẓan aṭas seg tdukliwin agi. Ilmeẓyen iqedcen, regglen seg tuddar nn-sen ar beṛṛa u amahil nni nn-sent ibeṭṭel. Acu d tifrat ???

  2. Tanemmirt a Kamal γef umagrad agi. Ellant kra n tamiwin n tmurt n leqbayel icban Seṭif ( Atwertilan, d bu Andas) ideg ur sent ttaǧan ara maḍi ad sbedden tidukiliwin. Dγa aya d ayen d ennan kra n imdkkal n tama nni. D tidett daγen ayen d tenniḍ γef innig. D netta i yerẓan aṭas seg tdukliwin agi. Ilmeẓyen iqedcen, regglen seg tuddar nn-sen ar beṛṛa u amahil nni nn-sent ibeṭṭel. Acu d tifrat ???

Comments are closed.