Azawad – D tis 55 ?

2
244

Maca talalit n tmurt Uzawad macci seg igenni id-teγli. Amennuγ macci assa i ibda. Tikkelt-a ddan-as ddac aâqac, dacu am akken seg ussennan ar tmellat.

Kra n wussan kan ayagi id-iffeγ ussali d akken timdinin n Kidal, Gau d Tumbuktu ttwaḥellant-ed u llant akka assa gar ifassen n Itargiyen, irefden abeckiḍ γef uzarug n tmurt-is, Azawad. Imenγan-a imucaq ttwasnen s tselfast tafransist MNLA (Mouvement National de Libération de l’Azawad).

Itargiyen isuâed-iten lweqt imi tamurt n Mali tufa-d iman-is ddaw ubadu asardas isseγlin aselway Amadu Tumani Ture imi, γursen nutni, ur iqquzem ara akken ilaq Itargiyen n umalu n Mali iran azarug, iran ad “cergen tamurt”.

Akken bγunt illint tmuγliwin γef tamsalt-a, tilawt assa  deg unnar ur tettwadeggar ar ṭṭarf ur tettwafar. Maca wa iqqar d akken Itargiyen ttnaγen  γef iseγ d uzarug n tmurt nsen, wa iqqar ila wanect-a d wayen nniḍen. Sseddawen-d ayen nniḍen imi tineslemt attan ar ijuffar imenγan n MLNA. D yiwen nsen, Iyad Ag Γali illan d aqerruy n irabraben n AQMI deg Uzawad.

Assa MNLA inna tt-id imi issusra-d neγ iddiklaṛid azarug n tmurt Uzawad. Imiren imiren mgagin-d ineγlafen n Lezzayyer d Fransa akken ad inin atnin mgal azarug n Uzawad.  Alain Jupé yugi. Am akken ar γur-s id-qqim taluft neγ am akken uγalen assa igduden tarkeḍ iḍelli Fransa d ileqqafen gar ifassen-is. Wanag aγyul-nni itetten di tbarda-s, Uyaḥya, isseglaf i waḍu. Yak innum ittak aveḥri i turett!

Alain Jupé, aneγlaf afransis inna-d d akken tagwnitt terwi u simal treggi di  tmurt n Mali. Maca Fransa ur tettazen ara γur-es isardasen am akken i tga ar Cote d’Ivoire. Xarttum d aya!  Xas akken ar wallen n Fransa, ayen d-ḥellan Itargiyen ur illi ara  d asaḍaf imi ur d-izgi ara γef iswi n tsertit nsen d wawal i bdan akw d AQMI akken ad d-snesren i ineγmasen ifransisen,Philippe Verdon d  Serge Lazarevic, i ṭṭfen ugar ussegwass ayagi.

Akken tevγu tili tmuγli d waddad n Fransa, deg unnar ubeckiḍ d waldun, Itargiyen ṭṭfen ula d Tumbuktu u zemren ad ddun γef temdinin nniḍen id-izgan deg unẓul n Mali n “iḍelli”. Maca nnan-d iqerray n MNLA d akken  seg umnar akk-in d γerra! Tardast ur ttrennun akkin i tlisa n tmurt nsen.

Tikkelt tamenzut irefden Itargiyen abeckiḍ akken ad d-ḥellin tamurt nsen illa-d di 1963. Am Iqvayliyen.  Xas akken iswiyen umennuγ mgaraden.

Tamurt n Mali tḥella-d azarug-is si Fransa deg ussegwass n 1960. Tikkelt-agi neγ amennuγ n wassa n Itargiyen, d tikkelt tis 4. Maca d tikkelt tamezwarut itettwaṭef temnaḍt umalu. Assa teffeγ afus i udabu n Mali ilhan d uglilez d umâebbar gar uγarim d usardas di tqacuct uwanek-is.

Adabu n Mali macci kan deg Itargiyen i iztehza, am akken ara seqqaren wid i wumi ur tehwi tegwnitt assa. Istehza ula deg Ineslemiẓriyen itezzin tenḍḍen deg Uzawad acḥal aya. Aṭas n medden id-innan d akken ttikin, ar tama Itargiyen, deg umennuγ id-illan γef umnar n Tumbuktu. Ayen iten-jjan Itargiyen ar tama nsen? D taddukli tasudsant neγ tastratejjit? Neγ unfen asen imi d yiwen nsen iṭṭfen AQMI assa di tmurt nsen? Wisen amek i teḍra gar asen maca assa atentin i snat n trebbuâa di Tumbuktu. Anta seg-sent ara d-yufraren? Awanek atrar n Itargiyen neγ tineslemt d ccariâa n AQMI?

Di tririt i useqsi-agi aγ d-iban ma illa d akken Azawad d tamurt tis 55  di Tfarka neγ d akellex kan. D taṛzi usirem akken as neḥdar yiwen wass i uwanek amaziγ amenzu neγ ad tuγal tirga d tidett ussan-a id-iteddun?

Sɣur M.A.U

2 COMMENTS

  1. Azul, ammer d levγi Tamazγa tella d tamurt Imaziγen ad teqqim d tamurt Imaziγen, acku amezruy iveddu-d deg iẓuran mačči deg ucebbuv, daγen ammer d levγi s kra n win ilulen deg-s a tt-iḥemmel, ur yekkat ara a s-iveddel aggus, yeffeγ kan uceggu Urumi, yeğğa-d wid t-yugaren, tura aql-aγ deg umennuγ, d wid iran a tt-rren d El-maghreb Alεarabi, maca akken nessefcel Arumi, am assa ad nsefcel wigi, ass nni a d-tuγal tlelli akk i Imaziγen.

  2. Azul, ammer d levγi Tamazγa tella d tamurt Imaziγen ad teqqim d tamurt Imaziγen, acku amezruy iveddu-d deg iẓuran mačči deg ucebbuv, daγen ammer d levγi s kra n win ilulen deg-s a tt-iḥemmel, ur yekkat ara a s-iveddel aggus, yeffeγ kan uceggu Urumi, yeğğa-d wid t-yugaren, tura aql-aγ deg umennuγ, d wid iran a tt-rren d El-maghreb Alεarabi, maca akken nessefcel Arumi, am assa ad nsefcel wigi, ass nni a d-tuγal tlelli akk i Imaziγen.

Comments are closed.